Ngọt ngào như màu vàng của mật ong, nồng nàn như màu của vỏ cam, dịu dàng với sắc hồng của hoa anh thảo, hay lạnh lùng như màu xanh hoàng gia là những từ ngữ mà giới đánh giá đá quý miêu tả về màu sắc của đá topaz. Mỗi viên đá topaz, dù mang màu sắc lạnh hay nóng, chúng cũng luôn toát lên vẻ đẹp rực rỡ rất riêng.

đá Topaz

Đá Topaz sau khi cắt và đánh bóng (polished). Hình ảnh: GIA

đá topaz

Đá Topaz dạng thô (Rough). Hình ảnh: GIA

Tổng quan topaz

Topaz được biết đến là loại đá quý có màu sắc khá đa dạng, tồn tại phổ biến nhất trong tự nhiên là topaz màu nâu và topaz không màu, bên cạnh đó cũng tìm thấy topaz có màu xanh dương, xanh lá cây, vàng, cam, đỏ, hồng, và tím. Trong ngành công nghiệp trang sức và đá quý, topaz không màu thường được xử lý nhiệt thành màu xanh – topaz xanh. Đá topaz cũng có đặc tính pleochroic, nghĩa là đá có tính chuyển màu, dưới các góc độ ánh sáng khác nhau, đá topaz sẽ có màu sắc khác nhau. Topaz chất lượng cao dùng trong chế tác trang sức xa xỉ, tuy nhiên loại chất lượng thấp hơn thường dùng làm chuỗi hạt, vòng tay phong thủy

đá topaz

Màu sắc topaz khá đa dạng

Birthstones: Topaz là viên đá của người sinh tháng 11

Người phương Tây cho rằng mỗi người khi sinh ra, ứng với tháng sinh sẽ có một viên đá hộ mệnh, topaz là đá hộ mệnh của người sinh tháng 11, riêng topaz màu xanh dương là đá hộ mệnh của những ai sinh tháng 12.

vòng tay phong thủy đá topaz

Vòng tay đá topaz bán tại DaquyVietnam

Người phương Tây cũng có thói quen tặng topaz xanh dương cho người bạn đời nhân dịp kỷ niệm 4 năm ngày cưới, và topaz vàng nhân dịp kỷ niệm 23 năm ngày cưới.

nhẫn topaz

Nhẫn đá topaz

Đặc tính topaz

Thành phần Al2(F,OH)2SiO4
Hệ tinh thể Trực thoi
Độ trong suốt Trong suốt đến đục
Dạng quen Dạng lăng trụ
Độ cứng Mohs 8
Tỷ trọng 3,49-3,57
Cát khai Hoàn toàn
Vết vỡ Vỏ sò, không đều
Biến loại (màu sắc) Không màu, vàng, đỏ, nâu, lơ nhạt, hồng đỏ, đỏ, tím, lục nhạt
Màu vết vạch Trắng
Ánh Thủy tinh
Đa sắc Rõ đến mạnh, phụ thuộc vào độ đậm của màu
Chiết suất 1,609-1,643

Topaz không màu, nâu, lơ, vàng: 1,61-1,62

Topaz đỏ, hồng, da cam: 1,63-1,64

Lưỡng chiết và dấu quang 0,008-0,016; dương
Biến thiên chiết suất Thấp (0,014)
Phát quang Yếu: Topaz đỏ, hồng, vàng có thể phát màu vàng da cam
Phổ hấp thụ Topaz đỏ và hồng: 683
Tổng hợpxử lý Topaz chưa được con người tổng hợp

Các phương pháp xử lý topaz là:

  • PP Chiếu xạ: topaz màu lục, đỏ, vàng thành màu lơ
  • PP Nhiệt: topaz phớt nâu đỏ thành màu hồng

Nguồn gốc: Chủ yếu hình thành trong pegmatit, ngoài ra còn gặp trong các mạch, lỗ hổng trong đá granit, thường đi cùng thạch anh

Những nơi phân bố chính: Brazil, Afghanistan, Australia, Myanmar, Nhật Bản, Madagasca, Mexico, Namibia, Nigeria, Pakistan, Nga, Zimbabwe, Sri Lanka, Mỹ.

topaz brazil

Khai thác đá topaz ở Brazil